استراتژی اقیانوس آبی و قرمز
در سال ۲۰۰۵ کتابی تحت عنوان «استراتژی اقیانوس آبی» که حاصل کار بیست ساله پروفسور چان کیم و پروفسور رنه مابورنیا بود، منتشر شد و در کمتر از یک سال میلیونها نسخه از آن به چهل و یک زبان دنیا ترجمه و فروخته شد. استراتژی اقیانوس آبی نتیجه دو دهه تحقیق و مطالعه بر روی بیش از ۱۵۰ حرکت استراتژیک دنیا در بیش از ۳۰ صنعت متفاوت در طی ۱۰۰ سال گذشته است، این رویکرد بکارگیری پیروی همزمان از دو نوع استراتژی تمایز و استراتژی کاهش هزینه میباشد. در عین حال مجموعهای از متدولوژِها و ابزارهای مدیریتی برای ایجاد یک فضای بازار جدید و بی رقیب را در اختیار سازمانها قرار میدهد.
پایه و اساس کتابِ آنها دربارهی این بود که بهترین شرکتها، مانند اپل، یک بازار شلوغ را برای رقابت انتخاب نمیکنند. آنها بازار جدیدی میسازند که قبلا اصلا وجود خارجی نداشته است. این فرضیه با عقل هم جور در میآید. ما میتوانیم به تکهای از یک کیک قانع باشیم یا کیکِ مردم را فراموش کنیم و خودمان کیک بزرگتر و خوشمزهتری بپزیم! بهجای اینکه در اقیانوس قرمزی که پر از شناگر است، دستوپا بزنیم، میتوانیم در اقیانوسی آبی که بیانتهاست و آب تمیزی دارد شنا کنیم.
استراتژی اقیانوس آبی چه راهکارهایی برای رقابت در بازار دارد؟
- حذف فاکتورهای عمومیای که تاکنون بیشازحد توسط فعالان بازار استفاده شده است؛
- کاهش فاکتورهای زیر استاندارد صنعت که احتیاجی به آنها نیست؛
- افزایش فاکتورهای مهمی که بالاتر از استاندارد صنعت هستند؛
- پیشنهاد فاکتورهای جدیدی که هرگز توسط هیچیک از فعالان بازار ارائه نشده است. این مورد در واقع همان ایجاد نوآوری در کسب و کار است.
ایجاد اقیانوس آبی با رعایت کردن یک سری پارامترهای ساده، قابلخلق است. ابتداییترین ایده که در این استراتژی وجود دارد در خصوص تمامی اقدامات به صورت زیر مطرح میشود:
- چه عوامل و پارامترهایی در صنعت شما وجود دارند که باید کاهش یا افزایش یابند؟
- چه عوامل و پارامترهایی در صنعت وجود دارند که باید حذف یا ایجاد شوند؟
خیلی وقتها آنقدر شرکتها غرق در رقابت و تولید هستند که به ارزشهای مشتری توجه نمیکنند و ارزشها به صورت کلیشه در میآیند. با پرسیدن سوالهای بالا از خود و با لحاظ کردن نظر مشتری، به جوابهای جدیدی خواهیم رسید که موجب کاهش هزینه و ارایه محصولی جدید خواهد شد.
حال چگونه باید به اقیانوس آبی رسید؟
در خلق اقیانوس آبی، مبحثی به نام خلق دیاگرام استراتژی مطرح میشود. در این دیاگرام شرکتها را میتوان با یکدیگر مقایسه کرد و میتوان فهمید کدام شرکتها در حال خلق اقیانوس آبی هستند و کدام شرکتها در حال جنگ با یکدیگر و گرفتار در اقیانوس قرمز هستند. در این دیاگرام عوامل کلیدی موجود در هر صنعت به صورت یک آیتم روی خط افقی مشخص میشود.
اگر بخواهیم عوامل کلیدی روی محور افقی را به عنوان مثال در صنعت ماشینآلات راهسازی مورد بررسی قرار دهیم، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
قیمت دستگاه، کیفیت دستگاه، نحوه خدمات پس از فروش، تعداد سالهایی که شرکت دستگاه را گارانتی میکند، کارآیی دستگاه، تسهیلات پرداخت برای مشتریان و ….، هر یک در دیاگرام بالابه جای یکی از اعداد روی محور افقی قرار میگیرند. حال در فضای بین حد بالا و پایین، حد شرکت را در هر آیتم میتوان با دیگری مقایسه کرد و جایگاهی برای آن در دیاگرام مطرح کرد از اتصال این نقاط برای هر شرکت به صورت جداگانه یک خط بهدست میآید. حال از مقایسه خطهای شرکتها با یکدیگر میتوان دید شرکتها در کدام مسایل با یکدیگر و چه مقدار اختلاف دارند، اما این تازه ابتدای کار است. حال نوبت به خلق اقیانوس آبی است. مراحلی که باید طی کرد در ادامه توضیح داده میشود.
حال باید دید که آیا علاوهبر عوامل مشخص شده، مورد دیگری نیز هست که مشتری به آن نیاز دارد و در این صنعت لحاظ نمیشود؟! آیا عواملی هستند که باید افزایش یابند؟ قطعا به عوامل جدیدی برخورد خواهیم کرد. عواملی که با در نظر گرفتن مشتریان، نادیده گرفته شدهاند یا خود مشتری نیز در کلیشه قرار گرفته و از وجود این عوامل که باعث رفاه او میشود بیخبر است. وظیفه شرکت پیشرو یافتن این عوامل است. عوامل دیگری نیز هستند که درواقع ارزش چندانی برای مشتری ایجاد نمیکنند و نیاز به حذف یا کاهش دارند.
با اضافه یا حذف کردن عوامل جدید خط
اگر خط ترسیمی شرکتی با دیگر شرکتها متفاوت بود، دارای یک واگرایی از خطوط دیگر و در حد بالایی دیاگرام قرار گرفته بود، نشاندهنده آن است که آن شرکت در حال خلق یا درون اقیانوس آبی است. هرچه واگرایی این خطوط از دیگر شرکتها بیشتر باشد نشان میدهد که شرکت مذکور با سرعت بیشتر افقی نمودار ما تکمیلتر میشود. موضوعی که باعث میشود شرکت در اقیانوس آبی قرار گیرد رعایت کردن
دوعامل در دیاگرام است:
- تمرکز و اعتماد روی اهداف و برنامههای خود
- متفاوت بودن و جداگانه عمل کردن از دیگراندر حال فعالیت در اقیانوس آبی است و به عنوان شرکت پیشرو که دیگران در آینده نزدیک به دنبال او خواهند بود در حال پیشرفت است. آیا شرکت شما دارای این خصوصیات است یا در حال جنگ با دیگران است؟ آیا خط شرکت شما متفاوت از رقیبتان هست یا موازی با آنها در حال حرکت در اقیانوس قرمز هستید؟
در نهایت خلق اقیانوس آبی هم به نفع عرضهکننده و هم مصرفکننده خواهد بود. استراتژی اقیانوس آبی را در تمامی واحدهای یک مجموعه میتوان ترسیم کرد.
دانلود پاورپوینت استراتژی اقیانوس آبی